موقعیت طبیعی
شهرستان ابرکوه در اقلیم گرم و خشک و در منطقه کویر واقع شده ، هوای آن در تابستان گرم و خشک است . چنانکه درجه حرارت آنجا درتابستان تا 40 درجه بالای صفر و در زمستان سرد و تا 5 درجه زیر صفر می رسد و بارندگی در آنجا بسیار کم است . خصوصیات زمین منطقه در کل ابرقو بستری سنگی موجود است که حاصل ترکیبات رسوبی از دورانهای قبلی زمین شناسی است و با توجه به میزان بارش کم و اندک در ابرقو این بستر سفت و محکم ، همچنان در اکثر مناطق وجود خود را حفظ کرده است ، با توجه به اظهارات معمرین در چند دهه گذشته اثری از وقوع زلزله مشاهده نشده است.
در روایت اسلامی و در اساطیر محلی نقل شده است که بعد از پراکنده شدن دوباره مردم پس از توفان نوح، در سرزمینی قومی به نام سبا زندگی میکردند. آنها سرزمین آبادی داشتند، سرزمین آنها از 12 شهر تشکیل شده بود که هر شهر به نام یکی از برجهای نامیده شده بود.
در هر شهر درختی تنومند قرار دشت که مردم آن دیار آن را مقدس می داشتند؛ اما کم کم فریب شیطان آنان را به عبادت این درختان واداشت و آنان این درختان را همچون خدای خویش پنداشتند.
آخر هر ماه مردم به عبادت درخت آن شهری میرفتند که به نام آن ماه نامیده می‌شد. اما خدای خدایان اینان درختی بود که در آخرین ماه سال یعنی اسفند واقع شده بود . اینان آخر سال به عبادت این درخت میرفتند و 13 رو به عبادت آن درخت میپرداختند.
گویند که روز سیزدهم نوروز تمام این قوم گرد این درخت جمع میشدند. شیطان وارد درخت می‌شد و آن را تکان میداد و ندایی از درخت خارج میکرد که ای بندگان من بپرستید مرا!
به هر حال پیامبری بر اینان مبعوث شد که آنان را هدایت کند. اما این قوم او را در چاهی گزشتند و در آن چاه سرب مذاب ریختند تا چاه پر گردید.
پس از کشتن پیامبر عذاب الهی نازل شد.
تمام آن قوم و بسیاری از درختان مقدسشان از جمله درخت اسفند از بین رفتند و خداوند آنان را مانند ثمود و عاد موجب عبرت انسانها قرار داد.
اما جالب است بدانید که این سرزمین در دشت ابرکوه در استان یزد واقع شده است، هنوز چندین روستا با همان نام هزاران سال پیش در آنجا نامیده میشوند:
فراقه (فروردین)، اردی(اردیبهشت)،اسد آباد (مرداد)، مهراباد و اسفند آباد. اما جالب است بدانید که به احتمال قوی سرو چهار هزار ساله ابرکوه نیز یکی از همان درختان مقدس آن دیار بوده است. درختی که هنوز پا برجاست و با زیبائی خود به کویر شکوهی تازه می بخشد.
سیدون علی نقیا , منار سردر نظامیه ,گنبد عالی (گنبد علی) ابرقو
سیدون علی نقیا
بنائی است چهارضلعی که از خشت ساخته شده و در محله بنادان ابرکوه واقع شده است. گنبدی آجری و بلند دارد که متأسفانه ثلث آن از سوی شمال فرو ریخته است. این بنا قطعه مقبره بوده است تاریخ‌نویسان تاریخ آنرا سال 750 هجری می‌دانند. هر ضلع این بنا از داخل 5/8 متر و کلفتی دیوار 25/1 متر و بلندی آن تا زیر گنبد تخمیناً 9 متر می‌باشد.
منار سردر نظامیه
کنار خیابان اصلی شهر دو منار مرتفع بر روی سردر بلند به چشم می‌آید که مردم آنرا منار و سردر نظام‌الملک می‌خوانند. نقل است در محل مسجد بازار و مدرسه هم وجود داشته است. اغلب شنوندگان و بینندگان تصور می‌کنند که این بنای مخروبه به نظام‌الملک وزیر مشهور عصر سلجوقی است ولی نظام‌الملک ابرقویی که در قرن ششم می‌زیست و پسرش اسماعیل‌بن‌نظام‌الملک می‌باشد که از ادبا و دانشمندان بوده است. که اکنون از آنها نشانی دردست نیست سراسر بدنه مناره‌ها از کاشی فیروزه‌ای رنگ به خط کوفی بنایی شده است. کلمات ا… اکبر به صورت پیچ روی مناره‌ها به چشم می‌خورد. این بنا در قرن هشتم هـ.ق بنا نهاده شده است.
گنبد عالی (گنبد علی) ابرقو
این مقبره یادبود یکی از سالمترین گنبدهای دوره سلجوقی و از نفایس هنر ایران است که بر روی تپه‌ای مشرف به جاده و شهر قرار گرفته است. این بنای سنگی که روی سکوی چهارگوشه ای در 2 متری سطح زمین واقع شده، سنگهای آن بوسیله ملاطی مخلوط و متشکل از گچ، خاکستر، آهک و ماسه روی هم چیده شده‌اند. از متن کتیبه آجری بالای گنبد چنین بر می‌آید که این گنبد در سال 448 هجری به فرمان فیروزان نامی ساخته شده است. این گنبد هشت ضعلی با ابعاد هر ضلع 8/6*4/5 است.
یخچال خشتی ابرکوه , خانه آقازاده
یخچال خشتی ابرکوه
این بنا فرمی مخروطی شکل دارد و حدود 12 متر ارتفاع آن می‌باشد و قدمت آن به عهد قاجاریه باز می‌گردد. داخل این بنا را به میزان 6 متر خاکبرداری و گودبرداری کردند و در ته آن زیر آب کوچکی تعبیه میکردند که آبهای زائد درون چاهکی هدایت شود. این یخچالها مخصوص انبار کردن یخ بوده که با ترتیب و قاعده خاصی صورت می‌گرفته است و تنها راه ورودی یخچال دریچه کوچی بوده که پس از وارد کردن یخ به درون آن مقداری گیاه خشکیده روی آن می‌ریختند و بلافاصله دریچه را مسدود میکردند.
خانه آقازاده
یکی از منازل قدیمی شهر ابرکوه که با توجه به خصوصیات اقلیمی و آب و هوای خاص مناطق کویری ساخته شده خانه آقازاده است. مساحت آن 820 متر و زیربنای آن 528 مترمربع می‌باشد. قسمت شاخص و قابل توجه این بنا بادگیر دو طبقه آن می‌باشد. مصالح کلی به کار رفته در ساخت این بنا شامل خشت، گل و چوب است. قدمت این خانه به عهد قاجاریه برمی‌گردد. این ساختمان شامل محوطه‌ای است که در چهار طرف آن اتاقهایی ساخته شده است…
نظرات بسته شده است.