کویر اشتهارد (کویر قارپوزآباد)

نام انگلیسی :  Eshtehard playa

نام فارسی :  کویر اشتهارد

موقعیت جغرافیایی

کویر اشتهارد یا قشلاق حسین خانی (به کویر قارپوزآباد هم شناخته می شود) در موقعیت جغرافیایی ۵۰ درجه و ۵۰ دقیقه شرقی تا ۵۰ درجه و ۶ دقیقه شرقی و ۳۶ درجه تا ۳۵ درجه و ۳۸ دقیقه شمالی در شمال شهرستان اشتهارد و جنوب شرقی مهر شهر کرج در استان البرز قرار دارد. طول کویر ۶۰ کیلومتر و عرض آن در حدود ۲۰ کیلومتر است. در نقطه مرکزی کویر دق زیبایی قرار دارد و در حاشیه دق ارتفاعات و گنبدهای نمکی زیبایی که از رنگهای متنوعی تشکیل شده اند وجود دارد. گنبدهای نمکی حاشیه این کویر متاسفانه برای استخراج نمک به شدت مورد تخریب قرار گرفته اند. مناظر کویر از فراز این ارتفاعات بسیار زیبا و دل انگیز است. نزدیکی این کویر به تهران پتانسیل بالقوه ای را برای تبدیل شدن منطقه به هدف گردشگری بیابان ایجاد کرده است. پوشش گیاهی منطقه در حاشیه ارتفاعات درمنه دشتی و در هسته کویر فاقد پوشش گیاهی است. در جنوب کویر روخانه شور (ابهر رود) یا به گفته بومیان شورکات از غرب به شرق جریان دارد که حاشیه این رود به شدت باتلاقی است و در صورت تردد با خودرو باید مورد توجه قرار گیرد.این رودخانه به طور پراکنده دارای ماهی گورخری (Aphanius sophiae ) می‌باشد و در فصل حاضر پرنده هایی چون سلیم طوقی، پرستو، اگرت سفید و عقاب استپی در این ناحیه وجود دارند. در این منطقه در واقع بر اثر فرسایش رود در ارتفاعات شمالی اشتهارد (ارتفاعات حلقه دره) باتلاق نمکزار به این قسمت زهکشی می شود و از این پس رود شور یک مسیر غربی – شرقی را طی کرده است و به علت شیب بسیار کم زمین ، از سرعت این رود کاسته و عمدتا در زمین نفوذ می کند و زمینه ایجاد کویر اشتهارد را باعث می شود . با عبور رود شور از این نمکزار بر شوری این آب افزوده شده و در پل عاصف الدوله در نزدیکی پلیس راه ماهدشت کاملاً شور شده و به طرف جنوب شرقی جریان می یابد و نهایتاً به حوضه آبریز دریاچه مسیله قم می ریزد. علت نامگذاری منطقه به قارپوزآباد همجواری آن با روستای قارپوزآباد در شمال آن است. قارپوز در زبان آذری به معنای هندوانه است.

تاریخچه منطقه

تپه قارپوز آباد مربوط به دوره ساسانیان تا سده ۴ و ۵ ه. ق. است و در شهرستان نظرآباد، بخش مرکزی، دهستان احمد آباد، روستای قارپوزآباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ آبان ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۲۰۲۵۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آثار باستانی منطقه

در روستای رحمانیه امامزادگان زید و رحمان یا سه گنبدان از نوادگان امام جعفر صادق (ع) در کنار راه اصلی کرج به اشتهارد قرار دارند. بنای امامزاده متعلق به قرون ۷ و ۸ هجری است که از نظر معماری دارای وی‍ژگی خاصی بوده، و یکی از بناهای شاخص مذهبی در منطقه محسوب می شود. این بنا دارای سه گنبدخانه و متعلق به سه دوره تاریخی است، بطوریکه گنبد شرقی متعلق به دوره ایلخانی، گنبد غربی متعلق به دوره تیموری و گنبد شمالی در زمان صفویه به بنا الحاق شده است.
در فاصله کمی از امامزاده سه گنبدان بقایا و آثار قلعه ای دیده می شود که بنام پلنگ آباد مشهور است. بنای قلعه متعلق به دوره های صفوی و قاجاریه می باشد. همچنین وجود یک تپه باستانی متعلق به دوره تاریخی و اسلامی نیز یکی از آثار تاریخی بجا مانده در منطقه محسوب می شود.

 دسترسی

برای دسترسی به این کویر میتوانید از جاده جدید نظرآباد کرج به اشتهارد که از میانه این کویر میگذرد استفاده کنید.

نظرات بسته شده است.