تالاب پته خور، اردبیل

نام انگلیسی:  Patehkhor wetland     نام فارسی :   تالاب پته خور

تالاب پته خور در موقعیت جغرافیایی E482806 N382115 در استان اردبیل واقع است. تالاب پته خور یکی از مهمترین تالاب های استان اردبیل و پرندگان مهاجر آبزی و جذب گردش در منطقه نمین می باشد . با وجود وقوع بارشهای ناگهانی به ویژه در فصول گرم موجب کنترل سیلاب های مخرب میشود  که به زمین های زراعی روستاهای پایین دست ، خسارت وارد نشود . این تالاب در واقع شامل سه آب بندان طبیعی است که حاصل زهکشی رودخانه ی قره سو است . در بهار سال های پر آب و پربارش با نفوذ رودخانه  قره سو به آب بندان طبیعی فوق که در اصطلاح محلی کوبی نامیده میشود  ، به یکدیگر متصل و تالاب واحدی را تحت نام پته خور تشکیل می دهند و به عنوان محل دنج جهت استراحت و زمستان گذرانی پرندگان مهاجر که عمدتا از شمال و شمال غربی ( سیبری و شمال اروپا ) به منطقه مهاجرت می کنند  ، به حساب می آیند .

وسعت محدوده مطالعاتی

مساحت محدوده مطالعاتی جهت معرفی به عنوان منطقه شکار ممنوع در حدود 5600 هکتار می باشد و عمق تالاب در عمیق ترین نقطه بیش از 2 متر است.

حوزه آبریز محدوده مطالعاتی

محدوده مورد مطالعه بخشی از حوزه آبریز رودخانه قره سو می باشد که از کوههای باغرو سرچشمه گرفته و سرشاخه های آن پس از عبور از روستاهای کله سر، درماندرق، پته خور، گللو و اولاغان در نهایت به تالاب پته خور هدایت می گردد و سرریز تالاب مجددا پس از دریافت سرشاخه های دیگر از جمله خانقاه چایی، نمین چایی در نزدیکی روستای نوجه ده به هم دیگر متصل شده و از محدوده مطالعاتی خارج می گردد.

کاربری اراضی

 محدوده مطالعاتی در دشت رسوبی اردبیل با شیب کمتر از 5 درصد بوده و خاک آن نسبتا عمیق و بیشتر اراضی واقع در محدوده جزء اراضی مرتعی ملی بوده که با توجه به جنس خاک و شور بودن آن پوشش گیاهی غالب آنها گیاهان شورپسند و مقاوم به شوری می باشد.

آب و هوا

 نوع اقلیم منطقه با توجه به آمار باران سنجی شهرستان نمین و ایستگاه هواشناسی سینوپتیک اردبیل به روش دمارتن نیمه خشک محسوب گردیده که متوسط بارش سالانه 278.5 میلیمتر و متوسط حداکثر دمای روزانه 21.8 درجه سانتیگراد در مرداد ماه و حداقل متوسط 5.3- در بهمن ماه اندازه گیری شده است. متوسط تعداد روزهای یخبندان در سال نیز 123 روز می باشد.

زیستگاه تالاب پته خور

 این تالاب در واقع شامل سه آببندان طبیعی است که حاصل زهکشی رودخانه قره سو می باشد. و در بهار سال های پر آبی و پر بارش ، با نفوذ رودخانه قره سو به آببندان طبیعی فوق که در اصطلاح محلی گوبی نامیده می شود به همدیگر متصل شده و تالاب واحدی را تحت نام پته خور تشکیل می دهند و بعنوان محلی دنج جهت استراحت و زمستانگذرانی پرندگان مهاجر که عمدتا از شمال و شمال غربی (سیبری و شمال اروپا) به منطقه مهاجرت می کنند به حساب می آید.

تالاب پته خور بعنوان سایت زیستگاهی درنای سیبری

 درنای سیبری از نظر مقررات بین المللی تحت حفاظت بوده و مشمول ضمیمه 1 CITIES و از نظر مقررات IUCN جزء گونه های به شدت در معرض انقراض می باشد. این پرنده در مسیر مهاجرت ، توفقگاه های استراحتی کوتاه مدت دارد که بر حسب مورد ،ممکن است در ایران ، لوندویل در شهرستان آستارا یا تالاب پته خور در استان اردبیل باشد. در ردیابی ماهواره ای مهاجرت درنای سیبری در ماه مارس 1996 میلادی که توسط کارشناس اعزامی سازمان بین المللی حمایت از درنای سیبری و با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست انجام شده، برای اولین بار درنای سیبری در 8 مارس سال 1996 در تالاب پته خور مشاهده شده است . این تالاب بنا به اظهار کارشناس مرکز تحقیقات درنای سیبری ، مناسبترین زیستگاه جهت استراحت موقت این گونه به شمار میرود.