منطقه شکار ممنوع مک سرخ، زابل

نام انگلیسی:  Moksorkh hunting prohibited region     نام فارسی :  منطقه شکار ممنوع مک سرخ

این منطقه با مساحت تقریبی ۱۳۰۰۰۰ هکتار در شهر زابل واقع شده و از گونه های شاخص گیاهی آن می توان به گز- تاغ- اسکنبیل- درمنه- بنه- کهور و از گونه های شاخص جانوری آن می توان به هوبره، جبیر، کل و بز، قوچ و میش اشاره کرد. منطقه شکار ممنوع مک سرخ با وسعت 130000 هکتار با در طول های  E605160 تا E603000 و عرض های N304341 تا N300916 در استان سیستان و بلوچستان و شهرستان زابل واقع گردیده است. محور زاهدان – نهبندان از شرق منطقه عبور می کند به گونه ای که مرز شرقی منطقه به حساب می آید و نزدیکترین شهر به منطقه، شهر جدید رامشار به فاصله حدوداً 50 کیلومتر است. حداکثر ارتفاع از سطح دریا 1978 و حداقل آن 580 متر می باشد. از نظر توپوگرافی 70% منطقه کوهستانی و 30% دشت و تپه ماهوری است.

حدود اربعه منطقه به شرح زیر است:

از شمال: از دوراهی اسماعیل آباد – کی چی در امتداد جاده شنی تا روستای اومار و سپس برجک شماره 4 نیروی انتظامی کلاته سهراب و جاده زاهدان – نهبندان؛

از شرق: از برجک شماره 4 نیروی انتظامی کلاته سهراب در امتداد جاده آسفالته زاهدان – نهبندان به سمت جنوب تا پاسگاه مخروبه انتظامی جوریکه؛

از جنوب: از پاسگاه مخروبه نیروی انتظامی جوریکه در امتداد جاده مالرو تا تلمبه بادی کالوک و سپس در ادامه تا سرخ کلات؛

از غرب: از سرخ کلات در امتداد جاده جیپ رو به سمت شمال تا چاه آب کیچی و سپس تا دوراهی اسماعیل آباد – کیچی.

راههای ارتباطی منطقه

تنها جاده آسفالته قابل دسترسی به منطقه جاده زابل – نهبندان است که از شرق منطقه عبور می کند و در واقع مرز شرقی منطقه شکارممنوع مک سرخ را تشکیل می دهد. جهت دسترسی به منطقه مورد مطالعه از زابل حرکت کرده و پس از طی 125 کیلومتر به سه راهی دشتک رسیده سپس در جاده زاهدان – نهبندان پس از طی 20 کیلومتر به محدوده موردنظر رسیدیم. نقشه شماره 2 موقعیت منطقه نسبت به محدوده اطراف را نشان می دهد.

تاریخچه و سوابق حفاظتی منطقه

بر اساس آگهی صفحه دوم روزنامه رسمی شماره 15814 مورخ 26/3/1378 منطقه شکارممنوع سفیدآبه از تاریخ 15/6/1377 به مدت 5 سال تمدید گردیده و منطقه شکارممنوع مک سرخ بخشی از منطقه شکارممنوع سفیدآبه محسوب می گردید.

آخرین آگهی رسمی: طبق نامه شماره 28024 – 1/13 مورخ 28/6/83 مدیرکل نظارت و بازرسی سازمان حفاظت محیط زیست، منطقه مک سرخ به مدت 5 سال به عنوان منطقه شکارممنوع اعلام می گردد (اداره کل محیط زیست استان سیستان و بلوچستان، 1383).

محیط زیست بیولوژیکی منطقه

پوشش گیاهی

  پوشش گیاهی(فلور) منطقه با توجه به عدم مطالعه تفضیلی هنوز به طور کامل شناسایی نشده اما تعدادی از گونه های شناسایی شده به شرح ذیل می باشد.

 Grasses and grasses likes    -1

Forbs    -2

Shrubs    -3

Trees and bushy trees    -4

بعد از این تقسیم بندی خانواده گیاهی (Family)، هر گونه و کلاس خوشخوراکی (Palatability) (که به کلاس های I و II و III تقسیم گردیده اند) و از نظر طول عمر نیز به یکساله (Annual) و دو ساله (Bionnual) و چندساله (Perenial) تقسیم گردیدند.

همچنین از نظر تیپ بیولوژیکی نیز وضعیت آن ها مشخص گردید در این تقسیم بندی گیاهان منطقه بیشتر از نوع کامفیت ها (Chamaphytes)، تروفیت ها (Throphytes) و فانروفیت ها (Phanrophytes) بود و در نهایت نام فارسی مصطلح آن ها اعلام گردید. در جدول شماره 15 لیست فلورستیک منطقه ارائه شده است.

بررسی گونه های غالب و همراه تیپ های مرتعی منطقه نشان داد که تعداد زیادی از گونه های موجود از نوع گیاهان خشکی پسند (Xerophytes) هستند و پراکنش آن ها در سطح منطقه بیشتر ناشی از فاکتورهای اقلیمی و خاکی است. بطوری که بیشتر اختلاف بوجود آمده در پوشش گیاهی در مسیرهای مخروط افکنه حاصله از سیلاب های فصلی منطقه می باشد، بدین ترتیب که با حضور سیلاب و پخش شدن آن در محل مخروط افکنه ها ضمن افزایش رطوبت خاک، خاک جدید و عمیق تر و بعضاً با تخته سنگ قلوه سنگ تشکیل داده و بذور گیاهان مختلف جدید نیز بوسیله آب حمل شده و تغییر در ترکیب گیاهی بوجود آمده است همچنین در حاشیه چشمه ها گونه های آبزی از قبیل نی، هزار نی، لوئی و جگن مشاهده گردید. نقشه تیپ های گیاهی منطقه در نقشه شماره 6 نشان داده شده است.