کلیسای کاتارینیان (کاتارینه)، اصفهان

کلیسای کاتارینه مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان، جلفا، محله چهارسو، خیابان خاقانی، کوچه رامین واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۰۹۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

این کلیسا یا دیر در خیابان خاقانی کوچه چهارسوق کوچه امین محله جلفای اصفهان واقع است، که در سال 1623 میلادی بعنوان صومعه برای خواهران راهبه بنا گردیده است. این دیر که به نام کاترین مقدس توسط خواجه یغیازار لازاریان از بازرگانان ثروتمند جلفا ساخته شده در خود ساختمان کتابخانه،کلاسهای درس،حجره هایی برای سکونت راهبه ها،سالن نهارخوری و آشپزخانه را نیز جای داده است که در زمان تعریض خیابان جانبی آن در سال 1349 شمسی بخش بزرگی از حیاط آن از محوطه دیر جدا نموده و به عرض خیابان افزوده شد. طبق روایاتی اولین راهبه های دیر به نامهای رویسانا، تاگوهی و هریپسیمه که با کوچ ارامنه در زمان شاه عباس به اصفهان آمده اند موسسان دیر بوده که عکسهای آنان در داخل کلیسا نقاشی شده است.

 

طبق اطلاعات موجود در سال 1702 میلادی دیر دارای 33 راهبه بوده است و در طول چهار قرن فعالیت خود حدود 200 راهبه در آن اقامت نموده اند تا اینکه در سال 1333 شمسی با فوت آخرین راهبه دیر مادر الیزابت اسرائیلیان به کار خود پایان داده و تبدیل به کلیسایی جهت دعا و نیایش ارامنه محل گردیده است. اولین مدرسه دخترانه ارامنه جلفا با همت راهبه ها و کمکهای مالی مانوک هوردانانیان به سال 1858 میلادی در محوطه دیر بنا گردید که بعدا بعلت افزیش شمار دانش آموزان دختر در سال 1900 میلادی مدرسه جداگانه دیگری بنا شد که نام دیر بر روی آن گذاشته شد. راهبه ها برای پرداخت هزینه های دیر اقدام به تهیه و فروش شیرینیهایی مثل گز و لوز مینمودند که بسیار معروفیت داشته است. در سال 1842میلادی هاکوپ پطروسیان ساختمان دیر و کلیسا را مرمت و تالار بزرگی نیز به آن افزود. در سال 1907 میلادی با کوشش خلیفه باگرات وارتازاریان در محل حجره های راهبه ها ساختمان جدیدی بعنوان پرورشگاه برای کودکان و نوجوانان بی سرپرست ساخته و در کنار آن ساختمانی نیز برای برپایی کلاسهای درس برای آنان ساخته شد.

 

کلیسای دیر که دارای پلان مستطیل شکلی با سمت شرق به غرب میباشد که از نظر پلان داخلی مطابق با سبک معماری ارمنی ولی نمای خارجی آن دارای سبک معماری ایرانی است و یکی از نمونه های تلفیق معماریهای ارمنی و ایرانی است. دارای دو ورودی در سمت شمالی و غربی میباشد که در سمت غربی به داخل ایوانی ستوندار باز میشود که از سقف آن تخته چوبی آویزان است که به جای ناقوس استفاده میشده و آن را کوچناک مینامیدند. در دو طرف محراب کلیسا دارای دو اطاق مستطیلی شکل است. سر در ورودیهای کلیسا با اشکال هندسی و گیاهان تزئین شده است که به آن زیبایی ویژه ای بخشیده است. مصالح بکار رفته در ساختمان خشت و آجر است. که دیوارهای داخلی آن با گچ و دیوارهای خارجی آن با کاهگل پوشیده شده است. نورگیرهای کیسا بر روی ساق کوتاه گنبد و دیوارهای بنا قرار دارد.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.