محمد درویش از کویرشناسان و کویرنوردان کم نظیر این مرز و بوم است.بیوگرافی محمد دروییش را به قلم خود او می خوانیم :
ساعت ۹ صبح روز چهارم بهمن ماه ۱۳۴۴ در تهران به دنیا آمدم. نخستین فرزند یک خانواده دو فرزندی هستم! بنابراین برخلاف خودم که سه عمو و سه عمه داشتم، اروند فقط یک عمه دارد! به خوبی یادم هست که هنوز مدرسه نمی‌رفتم، امّا عاشق هفته‌نامه‌های کیهان بچه‌ها و دنیای ورزش بودم و با دیدن عکسهای آنها برای خودم رؤیاهایی شیرین می‌ساختم – که البته گفتنی نیست! – امّا آن رؤیاها هنوز مرا رها نکرده است …
از بهمن ماه سال ۱۳۶۸ نیز وارد مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور شدم و هم‌اکنون به عنوان عضو هیأت علمی و مسئول گروه اقتصادی اجتماعی در بخش تحقیقات بیابان مشغول انجام وظیفه هستم. آرمانم از انتشار این تارنما، دست‌یابی به نوعی هم‌اندیشی و هم‌افزایی مثبت با هموطنان عزیزم در حوزه‌ی محیط زیست است؛ رخدادی که امیدوارم منجر به پالایش و ویرایش بیشتری در دیدگاه‌هایم شود.
پاره‌ای از آثار نگارشی، طرحهای پژوهشی و …:
الف) طرحهای تحقیقاتی:
هدایت و همکاری در انجام ۱۳ طرح تحقیقاتی، به شرح زیر:
۱. بررسی ویژگی‌های هندسی زیرحوضه‌های آبخیز گرگان‌رود (مجری مسئول)،
۲. امکان‌سنجی تهیه‌ی نقشه‌ی بیابانزایی به روش فائو و یونپ در ایران – طرح تحقیقاتی برتر سال ۱۳۷۸ (مجری مسئول)،
۳. طرح ملی ارزیابی و تهیه نقشه بیابان زایی به روش اصلاح‌شده‌ی فائو و یونپ در حوضه آبخیز دریاچه‌ی نمک (هماهنگ کننده و مجری ملی طرح)،
۴. بررسی ویژگی‌های اقلیمی زیرحوضه‌های اترک، نکا، تجن و گرگان‌رود (همکار)،
۵. آبیاری زیرزمینی با لوله‌های سفالی تراوا (همکار)،
۶. طرح ملّی تعیین قلمرو جغرافیایی محدوده‌های بیابانی ایران (همکار)،
۷. بررسی شناسه‌ها و عوامل بارزِ بیابان‌زا در حوزه‌ی آبخیز مًند (همکار)،
۸. ارزیابی بیابانزایی در منطقه‌ی بورالان (مشاور)،
۹. پایش روند تغییرات شوری و قلیائیت خاک و تغییرات کمی و کیفی منابع آب در اراضی نورالدین‌آباد گرمسار (همکار)،
۱۰. بررسی علل افزایش و تشدید سیل در ایران با تأکید بر نقش پوشش گیاهی (همکار)،
۱۱. طرح ملّی تعیین اشکال ناهمواری‌ها، خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و مینرالوژیکی شن‌زارهای کشور ،
۱۲. تهیه نقشه حساسیت اراضی به بیابانزایی در دشت سیستان،
۱۳. بررسی عوامل اجتماعی اقتصادی مؤثر بر فرآیند بیابانزایی در استان تهران.
ب) سیاهه‌ی آثار نگارشی:
تألیف ۵۵ عنوان کتاب، مقاله و گزارش به شرح زیر:
۱- مردم و آبخیزداری، ماهنامه‌ی تخصصی جام، ش ۱۶، ۱۳۷۲؛
۲ و ۳- وحدت شمال و جنوب؛ از واقعیت تا حقیقت، ماهنامه‌ی کشاورزی سنبله، ش ۶۳ و ۶۴، ۱۳۷۳؛
۴- تحقیقات و سیاستهای اجرایی، فصلنامه‌ی اقتصاد کشاورزی و توسعه، ش ۶، ۱۳۷۳؛
۵- توسعه‌ی پایدار و خردمندی در زیست‌سپهر، همشهری، ش ۳۷۰، ۱۳۷۳؛
۶ و ۷- تحلیلی بر وضعیت آبخوان‌های کشور، ماهنامه‌ی سنبله، ش ۶۶ و ۶۷، ۱۳۷۳؛
۸ تا ۱۱- آموزه‌ی توسعه‌ی انسانی در حوضه‌های آبخیز، ماهنامه‌ی سنبله، ش ۶۹-۷۰-۷۱ و ۷۲، ۷۴-۱۳۷۳؛
۱۲- بیابان، حقیقتی ناگزیر یا خطایی تصادفی، فصلنامه‌ی پژوهش و سازندگی، ش ۲۸، ۱۳۷۴؛
۱۳- بهره‌وری مطلوب از استعداد آبی کشور، نشریه‌ی شماره‌ی ۱۷۵- ۱۳۷۶ مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع؛
۱۴- آموزه‌ی پژوهشهای بیابان و بیابانزایی، فصلنامه‌ی جنگل و مرتع، ش ۴۲، ۱۳۷۸؛
۱۵- اولویتهای پژوهشی سیستان و بلوچستان، نشریه‌ی شماره‌ی ۱۸۵- ۱۳۷۸ مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع؛
۱۶- پژوهش و بیابانزایی، ماهنامه‌ی سنبله، ش ۱۱۵، ۱۳۷۸؛
۱۷- جایگاه مدیریت بیابان و مدیریت محیط‌زیست، فصلنامه‌ی جنگل و مرتع، ش ۴۶، ۱۳۷۹؛
۱۸- مهار بیابانزایی؛ آنچه که هست، آنچه که باید باشد، بیان، ش ۱۵۱، ۱۳۷۹؛
۱۹- بررسی شتاب مصرف در ناپایداری زیست، ایران، ش ۱۶۵۸، ۱۳۷۹؛
۲۰- وزن درخورِ محیط‌زیست در مناسبات اجتماعی، همشهری، ش ۲۲۰۲، ۱۳۷۹؛
۲۱- توسعه‌ی انسانی و بیابان¬زایی، ایران، ش ۱۶۸۵، ۱۳۷۹؛
۲۲- تحلیلی بر نرخِ سرانه‌ی مصرف کاغذ در کشور، ایران، ش ۱۷۱۲، ۱۳۷۹؛
۲۳- بررسی اولویتهای پژوهشی استان بوشهر، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، ۱۳۷۴؛
۲۴- شناسه¬ای بر توسعه‌ی انسانی کشور، ایران، ش ۱۷۴۲، ۱۳۷۹؛
۲۵- تفاوت نگاه به پژوهش در شمال و جنوب، جام جم، ش ۶۲۳، ۱۳۸۱؛
۲۶- روند تکامل نگاه انسان به محیط زیست، فصلنامه‌ی جنگل و مرتع، ش ۵۶، ۱۳۸۱؛
۲۷- نقش تاریخی تمدن در بروز بیابانزایی عمران ملل متحد، همایش منطقه‌ای زیستبومهای بیابانی یزد، ۱۳۷۹؛
۲۸- نگرشی تحلیلی بر مفاهیم بیابان، ژورنال تحقیقات مرتع و بیابان ایران، شماره‌ی ۲، ۱۳۷۹؛
۲۹- ارزیابی مطالعات کشور در تهیه‌ی نقشه‌ی بیابانزایی، ژورنال تحقیقات مرتع و بیابان ایران، شماره‌ی ۳، ۱۳۸۰؛
۳۰- بررسی اجرای یک کار مشترک ترویجی، پژوهشی در ایستگاه نورالدین‌آباد گرمسار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، ۱۳۷۶؛
۳۱- بررسی دلایل رخداد سیل در شرق استان گلستان – زیرحوضه‌ی تنگراه، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، ۱۳۸۱؛
۳۲- منابع آب در ایران؛ موانع و محدودیتها، ماهنامه‌ی دامدار و باغدار، ش ۱۱۴، ۱۳۸۰؛
۳۳- نقدی بر لایحه‌ی ادغام بخش پژوهش، اطلاعات، ش ۲۲۴۴۶، ۱۳۸۱؛
۳۴- بررسی تاریخی سیر تکوین نگاه انسان به محیط‌زیست، فصلنامه‌ی جنگل و مرتع، ش ۵۶، ۱۳۸۱؛
۳۵- نقد بیانیه‌ی اکو در اسلام¬آباد، جهاد، ش بهمن و اسفند،۱۳۸۱؛
۳۶- بازخوردهای پژوهشی بیابان در حوزه‌ی تنوع زیستی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، ۱۳۸۲؛
۳۷- بنیادی‌ترین گرایه‌های پژوهش در حوزه‌ی بیابان و بیابانزایی در طول برنامه‌ی پنج‌ساله‌ی چهارم توسعه، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، ۱۳۸۲؛
۳۸- بررسی پیامدهای زیست‌محیطی آلودگی آب شهرستان سنندج به ماده‌ی MTBE، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، ۱۳۸۲؛
۳۹- شناسنامه‌ی تحقیقات بیابان، ۸۲-۱۳۴۷، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، ۱۳۸۲؛
۴۰- دستاوردها و تجربیات ایران در مهار بیابانزایی و خشکسالی. فصلنامه‌ی جنگل و مرتع، ش ۵۸، بهار ۱۳۸۲؛
۴۱- رویکردی بر مؤلفه‌های ناپیدای بیابانزایی در ایران. ماهنامه‌ی جهاد، ش ۲۵۷، خرداد و تیر ۱۳۸۲؛
۴۲- محورهای راهبردی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در برنامه‌ی پنج‌ساله‌ی چهارم، معرفی اولویتهای پژوهشی به تفکیک بخشهای یازده‌گانه. تهران. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، ۱۵۶ صفحه؛
۴۳- ملاحظات راهبردی پژوهشهای بیابان و بیابانزایی در ایران. تهران. ماهنامه سنبله، بهمن ۱۳۸۳.
۴۴- درآمدی بر بیابانزایی، فقر و پایداری. ماهنامه‌ی علمی دهاتی، ش ۱، ص ص ۳۵-۳۳
۴۵- مقدمه‌ای بر روش تدوین معیارها و شاخصهای بیابانزایی در ایران. فصلنامه‌ی تحقیقات مرتع و بیابان ایران، ش ۳-۱۰، ص ص ۳۲۰- ۳۰۱ (پاییز ۱۳۸۲)،
۴۵- جایگاه تولید و توزیع علم در کشور؛ از پژوهش‌بانی تا پژوهش‌مداری. ماهنامه‌ی علمی دهاتی، ش ۵، ص ص ۲۶-۱۹
۴۶- نگاه به ایران از منظر آسیا؛ رویکردی بر آموزه¬های نیم¬قرن اخیر کشور در مواجهه با بیابان¬زایی و خشکسالی. فصلنامه‌ی خشکی و خشکسالی کشاورزی، ش ۱۰
۴۷- رویکردها و راهبردهای بخش تحقیقات بیابان در برنامه‌ی پنج¬ساله‌ی چهارم. فصلنامه‌ی جنگل و مرتع، ش ۶۲، ص¬ص ۲۷-۲۱
۴۸- بررسی علل بیابان زایی در حوضه آبخـز مند. فصلنامه‌ی تحقیقات مرتع و بیابان ایران، ش ۲-۱۱، ص ص ۴۱۵- ۴۳۵ (تابستان ۱۳۸۳).
۴۹- مروری بر تاریخچه و اثرات مصرف خاکپوش‌های نفتی در ایران و جهان. فصلنامه‌ی تحقیقات مرتع و بیابان ایران، ش ۱-۱۲، ص ص ۷۸- ۵۶ (بهار ۱۳۸۴)،
۵۰- ارایه و انتشار ۱۳ مقاله در مورد سیاست پژوهش در بخش منابع طبیعی کشور در شماره¬های ۱۱ تا ۲۲ از ماهنامه‌ی دهاتی.
۵۱- جستاری بر نظام ارزشگذاری و پایش زیست محیطی ایران. فصلنامه جنگل و مرتع (بهار ۱۳۸۴).
۵۲- حرکت به سوی زیست پایدار. دنیای اقتصاد، شماره ۲۵ خرداد ماه ۱۳۸۵.
۵۳- مرگ حیات در پارک ملی کویر. شماره ۱۸ خرداد ماه ۱۳۸۵.
۵۴- اعلام سال جهانی بیابان و بیابانزایی؛ مهم‌ترین نشانه‌ی تغییر در ملاحظات راهبردی جهان. فصلنامه جنگل و مرتع، ش ۷۰ (بهار ۱۳۸۵).
۵۵- سال جهانی بیابان و بیابانزایی و رسالت ما. ماهنامه دهاتی، ش ۳۴، تیرماه ۱۳۸۵.
ج) سخنرانی‌ها:
۱- چرا نیستیم، آنچه که باید باشیم؟ سخنرانی، ۲۵/۲/۷۱، دانشکده‌ی منابع طبیعی کرج؛
۲- ارزیابی روش فائو و یونپ در ایران، سخنرانی، ۲۵/۸/۱۳۷۸- تالار اجتماعات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع؛
۳- پس رفت در شاخصهای توسعه‌ی انسانی، سخنرانی،۱۰/۱۲/۷۹- دانشگاه زاهدان؛
۴- معرفی امکانات کشور در تهیه‌ی نقشه‌ی بیابانزایی، سخنرانی، ۲۹/۹/۷۸- سازمان جنگلها و مراتع کشور؛
۵- نقش پدیده‌های اجتماعی/ فرهنگی در بیابانزایی، سخنرانی، ۲۴/۲/۷۹، کارگاه توسعه‌ی پایدار یزد؛
۶- معیارها و شاخصهای مورد نیاز برای ارزیابی بیابانزایی. سخنرانی در دفتر فنی بیابان‌زدایی (تابستان ۱۳۸۲).
۷- تبیین نقش و جایگاه حقوق محیط زیست. کارگاه سه روزه حقوق محیط زیست، کلارآباد، خردادماه ۱۳۸۴.
۸- ضرورت تعیین شاخصهای آسیب‌پذیری مناطق خشک در همایش یک روزه مدیریت مراتع در مناطق خشک. شانزدهم شهریور ماه ۱۳۸۴، تالار اجتماعات مجتمع آموزشی دکتر جوانشیر. (به همراه کسب لوح تقدیر از معاون وزیر و رئیس سازمان جنگلها و مراتع به همراه یک سکه‌ی بهار آزادی)؛
۹- تعیین ارزش کارکردها و خدمات عمده غیرتجاری جنگلها و مراتع کشور از منظر تولید اکسیژن، ترسیب کربن، کاهش آلودگی و تعدیل اقلیم. تالار اجتماعات سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، ششم آذر ماه ۱۳۸۴؛
۱۰- تحلیلی بر عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر در تخریب منابع طبیعی، به ویژه جنگلها در همایش ملّی آینده جنگل‌های ایران. دوّم اسفندماه ۱۳۸۴، تالار اجتماعات امام خمینی (ره) دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران – کرج.
د) دیگر فعالیت‌ها:
روز جهانی مهار بیابانزایی؛ ساماندهی انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور؛ تدوین آیین‌نامه‌ی تطبیق الگوی کشت با ظرفیت آبی و طرح تحقیق در زمینه‌ی ساماندهی ایستگاه‌های تحقیقاتی، همایش توسعه‌ی پایدار در زیستبومهای بیابانی، علوم و تکنولوژی کنوانسیون بیابان‌زدایی، داوران اولین همایش ملی تحقیقات مدیریت دام و مرتع، تعیین اولویتهای پژوهشی استان سیستان و بلوچستان، بررسی سیل استان گلستان، تعیین حوضه‌ی مناسب برای چالش بیابانزایی، فقر و کشاورزی، همچنین، دبیر فصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان ایران، دبیر بخش محیط‌زیست نشریه‌ی نامه‌ی جهت (NGO)، مسئول کارگاه اجتماعی و فرهنگی همایش همزیستی با کویر یزد و سرانجام، نماینده‌ی انجمن فارغ‌التحصیلان دانشکده‌های کشاورزی و منابع‌طبیعی دانشگاه تهران، عضو کمیته نظارت بر کالیبراسیون شاخصهای بیابانزایی در دفتر فنی مرتع سازمان جنگل¬ها، مراتع و آبخیزداری کشور، عضو کمیته داوران انتخاب برترین کشاورزان سال (معاونت ترویج) و عضو کمیته راهبری تعاریف و مفاهیم منابع طبیعی (وابسته به شورای عالی جنگل، مرتع و خاک)، همکاری با صدا و سیمای جمهوری اسلامی در تهیه برنامه‌های مرتبط با محیط زیست و بیابانزایی.
ه) آخرین مسئولیت‌ها:
– رئیس گروه تحقیقات اقتصادی و اجتماعی بخش تحقیقات بیابان؛
– مسئول تهیه برنامه‌ی کلان پژوهشی بخش تحقیقات بیابان در چشم‌انداز ۲۰ ساله.
 |
نظرات بسته شده است.