آگامای دم تیغی بین النهرین

نام علمی : uromastyx loricatus

نام انگلیسی:  mespotamian spiny tailed lizard    

نام فارسی: آگامای دم تیغی بین النهرین

مشخصات: حلقه‌های فلسی خاردار در سطح فوانی دم توسط فلسهای کوچک از هم جدا شده‌اند؛ ناحیه پشتی با ردیفهای عرضی کم و بیش منظم از برآمدگیهای خاردار توسعه یافته؛ 15 یا بیشتر منفذ رانی و پیش مخرجی (3 تا 5 منفذ پیش مخرجی و 11 تا 15 منفذ رانی) در هر طرف؛ 12 برآمدگی در ردیف عرضی قاعده دم؛ فاقد فلسهای دندانه دار توسعه یافته در امتداد حاشیه پیشین گوش؛ 30 تا 40 ردیف عرضی از فلسها در ناحیه میانی شکم به اندازه سر (از نوک پوزه تا گوشه دهان)؛ ردیفی از فلسهای توسعه یافته روی گردن که توسط فلسهای کمی دانه‌ای شکل احاطه نشده‌اند.
رنگ آمیزی: ناحیه پشتی بدن در الکل کرم رنگ یا خاکستری مایل به زرد، با نقاط کوچک قهوه‌ای، گاهی با ردیفی از لکه‌های چشمی گرد زرد با حاشیه قهوه‌ای؛ ناحیه شکمی سفید مایل به زرد؛ در نمونه‌های زنده رنگ آمیزی ناحیه پشتی از خاکستری تیره در ساعات خنک صبح تا تقریبا سفید همراه با نواحی بزرگ نارنجی روشن در ناحیه میانی پشت در اواسط روز تغییر می‌کند.
 

زیستگاه: نواحی بیابانی و نیمه بیابانی، تپه‌ها، گودیهای میان تپه‌ای، دره‌ها و وادیها، پوشیده از ماسه‌های رسوبی، رسی در دشتها و حاشیه دامنه‌ها با پوشش گیاهی اندک بوته‌ای کوچک خاردار و گیاهان علفی دیگر.
 

عادات و رفتار: در اواسط روز بیشتر در ماههای بین فروردین تا اواخر مرداد (زمانی که گرما به حدی رسیده باشد که دیگر خزندگان دیده نشوند) فعالیت می‌کنند؛ اغلب در مکانهای آفتابگیر در نزدیکی دهانه حفره‌های خود روی تپه‌های کوچک دیده می‌شوند، که با احساس خطر سریعا به داخل حفره می‌روند؛
گاهی اوقات در جستجوی غذا 20 تا 30 متر دورتر از لانه‌شان مشاهده شده‌اند؛ حفره‌هایی به طول 1 تا 5/1 متر حفر می‌کنند، که این حفره‌ها 2 یا چند پیچ دارند و انتهای حفره بیشتر از 30 سانتیمتر در زیر سطح زمین است.
وسیله دفاعی آنها دم قوی و خاردارشان است که با ضربات سخت و سریع شلاقی اطراف دم از خودشان دفاع می‌کنند. تغذیه آنها از گیاهان است و معمولا لانه خود را در مکانهایی که گیاهان بیشتری می‌روید، می‌سازند، و گاهی اوقات لانه آنها در نزدیکی صیفی کاریها نیز دیده می‌شود. در اسارت غذای آنها می‌تواند شامل کاهو، کلم و لپه باشد. تخمگذاری در اواخر مرداد یا اوایل شهریور و نیز وایل اردیبهشت گزارش شده است.
 

پراکندگی جهانی: ایران، عراق.
 

اندازه: نوک پوزه تا مخرج 252 میلیمتر دم 190 میلیمتر
 

ملاحظات: این گونه در ایران از سطح دریا تا ارتفاع حدود 400 متری گزارش شده است. محل نمونه تیپیک از ایران، بوشهر، واقع در استان بوشهر می‌باشد. این گونه در ایران فقط در سرزمینهای پست غرب زاگرس یافت می‌شود.