کاربافی

کاربافی یکی از صنایع نساجی سنتی است که در شهر تاریخی میبد بافته می شود. این هنر دستی که به «کارتوفی»، «کارششوک» و « کارکرباس» معروف است و هنرمندان میبد از روزگار دور تا به حال در خانه می بافتند.
قدمت کاربافی به دوران تیموری باز می گردد و این دستباف سنتی به عنوان پارچه ی پوشاکی برای انواع چادر زنانه، چادر شب، روانداز، روتختی، پارچه های لباسی، بقچه، سفره، دستمال، حوله، پلاس، کیسه حناو … کاربرد دارد.
پارچه های کارباف با دارهای ساده دووردی ساخته شده از چوب و نی بافته می شود که این دارها بر روی چاله ای به عمق 70 سانتی متر بر پا می شود و اغلب در صفه ، ایوان و یا اتاق نشیمن مستقر می کردند.
بافنده این هنر دستی، برای بافت،  پشت چاله می نشینند و با ابزار داخل آن کار می کند ، به همین دلیل به آن «کارچاله» نیز می گویند.
 تنوع پارچه های کارباف که در محله های ده آباد، دهستان بفروئیه، مهرجرد و محله یخدان شهرستان میبد بافته می شود، در طرح ، نقش و رنگ بندی بسیار متنوع است. طرح راه راه و چهار خانه یکی از طرحهایی است که بر پایه ذوق و سلیقه بافندگان ترکیب بندی می شود  و از لحاظ هنری اهمیت خاصی دارد.
هر کدام از این دستباف ها بر حسب کاربردشان ، نام و طرح مخصوصی که دارند در بین مردم میبد کاملا شناخته شده هستند . « خانم شکن» یکی از طرح های خاص کاربافی است که زمینه آن به رنگ مشکی و با نقش خانه های ریز قرمز رنگ می باشد.
چرخ های پنبه ریسی ، ماسوره پر کنی و دونه بری برای خارج کردن دانه گل پنبه از جمله دستگاههای جانبی است که هر کارباف باید در کنار دار کاربافی خود داشته باشد.
گفتنی است: رونق کار بافی در گذشته به حدی زیاد بود که در هر خانه ای حداقل یک یا دو چاله کاربافی وجود داشت و محصولات این هنر دستی به سایر شهرهای کشور صادر می شد اما متاسفانه در طول دهه های اخیر به دلیل ورود ماشین های بافت پارچه به منطقه و جایگزین شدن تولیدات آن ، کاربافی رونق بازار خود را از دست داده است.
در راستای حفظ و احیای این هنر دستی پایگاه پژوهشی میبد اقداماتی نظیر انجام پژوهشی در زمینه های کاربافی در شهر تاریخی میبد، بررسی علل رکود کاربافی و شناخت و معرفی آن و راه اندازی موزه کاربافی در کنار کاروانسرای شاه عباسی  را انجام داده  است.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.