گراز

نام علمی : Sus scrofa نام انگلیسی:  Wild boar نام فارسی: گراز

(بلوچی: خوک، هیخ)(ترکی: دُون غوز)(خوزستان:خَنظیر)(کردی: خوک، خی‌وراز)(مازندرانی: وراز، خی)

مشخصات: جثه‌ی بزرگ وگردنی کوتاه و کلفت دارد. چشم‌ها ریز، پوزه‌ دراز و استوانه‌ای شکل است که در نوک نعلبکی مانند سوراخ‌های بینی قرار دارند. دندان‌های نیش در نرها رشد بسیار زیادی کرده‌اند. (رکورد بلندترین دندان ۲۹ سانتی‌متر و مربوط به پارک ملی گلستان است) دندان‌های نیش بالا به طرف بیرون و بالا متمایل است و گاهی اوقات به صورت نیم دایره در می‌آیند. این دندان‌ها در ماده‌ها بسیار کوتاه‌ترند. موها بلند و زبر به رنگ قهوه‌ای تا خاکستری‌اند، موهای بچه‌ها نرم و با نوارهای زرد و قهوه‌ای در ناحیه پشت و پهلوها است.

اندازه‌ها: طول سروتنه ۱۰۰ تا ۱۸۰ سانتی‌متر، دم ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر، ارتفاع ۹۰ تا ۱۱۰ سانتی‌متر، وزن ۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم.

زیستگاه: در اکثر زیستگاه‌ها زندگی می‌کند. مناطق پر آب با پوشش گیاهی بلند را ترجیح می‌دهد. در مناطق خشک اغلب در داخل گزستان‌ها ساکن می‌شود. غالباً در یک مکان ثابت نیست و با توج ه به پوشش گیاهی، مواد غذایی و امنیت زیستگاه، محل خود را تغییر دهد.

پراکندگی: در اکثر مناطق کشور مشاهده می‌شود.

پراکنش‌ جهانی: اروپا، شمال غربی آفریقا و آسیا.

عادات: در مناطقی با امنیت کافی روز و شب فعال است. در مناطق ناامن فقط شب‌ها ظاهر می‌شود. به صورت اجتماعی زندگی می‌کند. ماده‌ها غالباً با نوزادان و بچه‌های سال قبل و نرها به صورت تک یا در مجاور یکدیگر دیده می‌شوند. در پارک ملی گلستان گاهی گله‌های ۴۰ تایی گراز مشاهده می‌گردد. اساس جمعیت یک گله گراز را ماده و بچه‌هایش تشکیل می‌دهد، پس از اینکه بچه‌ها از شیر گرفته می‌شوند دو تا سه گروه فامیلی گردهم می‌آیند و این پایداری تا زمانی که سال بعد جفت‌گیری شروع شود ادامه دارد. گراز شناگر ماهری است (در خوزستان عرض رودخانه کارون را شنا می‌کند)، حس بویایی بسیار قوی است، می‌تواند مواد غذایی موجود در زیر زمین را با استفاده از حس شامه پیدا کنند. آنها در جست‌وجوی غذا مسافات طولانی را طی می‌کنند.

غذا: همه چیز خوارند. رژیم غذایی بستگی به منابع غذایی قابل دسترس دارد ولی مواد گیاهی را ترجیح می‌دهند. در فصل تابستان و پاییز اغلب در اطراف درختان میوه داری نظیر بلوط و مزارع صیفی‌کاری مشاهده می‌شوند، ولی زمستان‌ها غالباً از ریشه گیاهان تغذیه می‌کنند. گرازها به خوردن قارچ علاقه زیادی دارند. آثار زمین‌های کنده شده توسط گراز در اغلب مناطقی که این حیوان زندگی می‌کند دیده می‌شود. گرازها از مواد حیوانی نظیر کرم‌ها، لارو حشرات، تخم و جوجه پرندگان، لاشه حیوانات و زباله‌های انسانی نیز تغذیه می‌کنند و صبح زود به پناهگاه امن خود باز می‌گردند. در منطقه بافت کرمان گرازها رد یک شب فاصله ۱۵ کیلومتری بین پناهگاه خود در یک منطقه کوهستانی و مزرعه هندوانه را طی کرده و پس از ایجاد خسارت مراجعت کرده بودند.

تولید مثل: معمولاً دراواخر پاییز و اوایل زمستان جفت‌گیری می‌کنند. نرهای قوی چند ماه را در اختیار می‌گیرند و با همه آنها جفت‌گیری می‌کننند. مدت آبستنی حدود ۴ ماه اس. ۴ تا ۸ و گاهی بچه می‌زایند. ماده‌ها قبل از زایمان گودال کوچکی حفر می‌کنند و سطح آن را با برگ و علف می‌پوشانند. نوزادان نسبت به نوزادان سایر سم‌داران کوچک‌ترند. معملاً پس از ۱۲ تا ۱۴ ساعت و گاهی پس از چد روز لانه را ترک می‌کنند. دو تا سه ماه شیر می‌]وردند. در یک سالگی بالغ می‌شوند. گرازها از اجداد خوک اهلی هستند و می‌ٱوانند با آنها جفت‌گیری کنند. آثار خوک اهلی در تمدن‌های ۸۵۰۰ سال قبل از بین‌النهرین و یونان مشاهده شده است. طول عمر گراز حدود ۲۰ سال است.

وضعیت فعلی: دشمنان طبیعی زیادی نظیر پلنگ، خرسع‌گرگ، سیاه گوش دارد. گرازها نسبت به بیماری‌هایی مانند تب برفکی بسیار حساس‌اند، تاکنون چند مورد شیوع این بیماری در پارک ملی گلستان مشاهده شده است که هر بر کاهش شدید جمعیت این حیوان را در پی داشته است. با وجود این به علت تطابق با محیط‌های مختلف، استفاده از مواد غذایی متنوع، قدرت استتار خوب، زیاد بچه و نز شکار محدود و عدم استفاده از گوشت و پوست حرام شده آن علاوه بر اینکه خطری جدی نسل‌شان را تهدید نمی‌کند بلکه در برخی از مناطق نظیر پارک ملی بمو در فارس و یا منطقه حفاظت شده حرا در هرمزگان که قبلاً گراز وجود نداشت در حال حاضر مشاهده می‌گردند.

قبلی ۱ از ۸ بعدی