باغ موستوفی الممالک، تهران

باغ و عمارت میرزا حسن خان مستوفی الممالک 60 هزار مترمربع وسعت داشته است و از آنجاست که محله حسن آباد به نام او نامگذاری شده است اما از آن عمارت اشرافی امروزه تنها عمارتی باقی مانده که به احتمال زیاد محل رسمی دیدارها و قرارهای کاری او بوده است.عمارتی باشکوه که پس از گذشت بیش از یک قرن هنوز ابهت دیرین خود را از دست نداده اما با وجود اینکه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و حریم مشخص دارد اما بین آپارتمان های قد و نیم قد بدقواره محصور شده است. عمارت باقی مانده که در اختیار وزارت فناوری اطلاعات است در محله چال حصار قرار دارد.

عمارت مستوفی الممالک اولین خانه فرنگی ساز در ایران است و به همین دلیل تزئینات آن نیز فرنگی است و از کاشیکاری، ارسی و شیشه های رنگی در آن خبری نیست و به جای آن انواع گچبری فرنگی و همین طور درهای چوبی نقاشی شده را می توان دید.داخل عمارت کاملا دست نخورده باقی مانده و شاید بتوان آن را تنها خانه تاریخی تهران نامید که هیچ دخل و تصرفی در آن صورت نگرفته است.عمارت یک سرسرا با تزئینات زیبا دارد، سمت چپ آن بزرگترین اتاق عمارت که بهتر است اتاق پروانه نامیده شود و در سمت راست آن دو اتاق کوچکتر قرار دارد که تزئینات هرکدام با دیگری تفاوت دارد.

اتاق پروانه

اتاق پروانه به احتمال زیاد محل دیدارهای رسمی و خصوصی میرزا حسن خان مستوفی الممالک بوده است.این اتاق را از آنجا می توان اتاق پروانه نامید که همه تزئینات آن را تصاویر پروانه ها تشکیل می دهند.سقف پر است از مربع های کوچک که در آن پروانه هایی به حالت برجسته و با رنگ های مختلف چسبیده اند.درهای چوبی هم با تصاویر نقاشی شده پروانه ها تزئین شده اند.نقاش زبردست با رنگ های روغنی آن زمان هر پروانه را متفاوت از پروانه دیگری کشیده است.روی دیوارها هم نوارهایی وجود دارد که گچبری فرشتگان است.دو اتاق دیگر ساده تر هستند و تزئینات کمتری دارند.

مجموعه و باغ مستوفی الممالک در تاریخ ۲۵ خرداد ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۵۸۰۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.