زایش و تولید مثل عقرب ها

عقرب ها زنده زا هستند.با وجود این، برخی محققان عقرب هایی که نوزاد آنها پوشش جنینی ندارند،زنده زا و آنهایی را که پوشش جنینی دارند، تخم زنده زا دانسته اند.عقرب باردار شکمی متورم دارد و در حالت پیشرفته تر بارداری، می توان جنین ها را در دیواره ی جانب شکم، به ویژه در نیمه ی خلفی مزوزوما مشاهده کرد.مدت باروری بسته به نوع عقرب متفاوت و معمولاً بین 2 تا 4 ماه است.زمان خروج نوزادها نیزبراساس نوع رشد جنین از یک ساعت تا ده روز گزارش شده است. عقرب ها معمولاً در فاصله ی نیمه ی تابستان تا نیمه ی پاییز زاد و ولد می کنند.

 

ابتدا،عقرب باردار روی نیمه ی خلفی بدن و پای جلو تکیه می کند و دم خود را به طور مایل درسمت راست بدن قرار می دهد.نیمه ی جلوی بدن حدود یک سانتی متر با یک زاویه ی حاده از روی زمین بلند است.انبرک ها با زمین تماس ندارند و انگشتان دست نیمه باز هستند.و پای جلو از ناحیه ی تی بیا خم شده اند.دراین حالت، دو سرپوش تناسلی باز می شوند و به طور عمود قرار می گیرند.نوزاد بدون هیچ انقباض عضلانی قابل مشاهده ای خارج می شود.دو پای جلو که از تی بیا خم شده اند، مانند یک حایل نوزاد را در آغوش می گیرند. نوزاد اسکرپیو از دم و ادنتوبوتوس از سرخارج می شود.این قاعده عمومیت دارد یعنی،نوزاد عقرب های تیره ی اسکرپیونیده از دم و نوزاد عقرب های تیره ی بوتیده از سر خارج می شوند.این تفاوت خروج به علت اختلاف در شکل رشد جنینی دو عقرب است.زمان خروج نوزاد متفاوت است و از چند دقیقه تا چند ساعت طول می کشد. عقرب ها پس از زایمان در صورت دردسترس نبودن طعمه، اغلب از نوزاد خود تغذیه می کنند.

 

چگونگی قرارگیری نوازد در بغل مادربه شکلی است که سطح پشتی به طرف زمین و پاها و دست ها به مادر تکیه دارد و دم نوزاد به سمت دم مادر است. عکس این حالت نیزدیده شده است.نوزادها به تدریج خود را از سطح شکمی مادر به سطح پشتی او می کشانند.گاهی نوزادها ابتدا روی زمین قرار می گرفتند و سپس خود را به پشت مادر می رساندند.این عمل به کندی صورت می گرفت و گاهی حدود یک ساعت طول می کشید.دراین فاصله نوزادها روی دست و پای مادر بین 5 تا 15 دقیقه استراحت می کردند. وضعیت قرارگیری نوزادها در سطح پشتی مادر ثابت نبود وبا حرکت تغییر جهت می دادند. نوزادهای اسکرپیو 6 تا 10 عدد و بدون پوشش جنینی بودند.در حالی که نوزادهای ادنتوبوتوس حداکثر 26 عدد بودند و همگی پوشش جنینی داشتند. هر نوزاد پس از پاره کردن پوشش جنینی خود را به سطح پشتی مادر می کشاند. همان طور که اشاره شد،خروج نوزادها تک تک و برحسب تیره از جهت سر یا دم است.خروج دوتایی نیزدیده شده است که یک نوزاد از دم و همزمان نوازد دیگر از سرخارج شده است.تعداد نوزادها برحسب نوع عقرب متفاوت و از 6 تا 90 عدد گزارش شده است.

 

پوست اندازی و مراحل مختلف رشد نوزاد
نوزاد عقرب را لارو می نامند.در مرحله ی اول رشد (لارو)جانور بدون دهان و مخرج باز است و از ذخیره ی زرده ی موجود در بدن تغذیه می کند.پاها به جای پنجه،بادکشی دارد که به وسیله ی آن نوزاد در پشت مادر قرار می گیرد.مجرای سمی نیزروزنه ی خروج ندارد. کارن ها وخارک ها کاملاً شکل نگرفته و پوشش رنگ اصلی را به خود نگرفته است.مرحله ی دوم رشد (پرونمف)،معمولاً پس از یک هفته و با اولین پوست اندازی نوزاد در پشت مادر شروع می شود. عقرب ها اگرچه مانند حشرات دگردیسی ندارند،اما برخی اصطلاحات مربوط به مراحل رشد حشرات درباره ی این جانوران هم به کار می برند.


در این مرحله از رشد،نوزاد شکل کامل تری به خود می گیرد، اما هنوز نسبت به عقرب بالغ اختلاف هایی دارد.این اختلاف ها در تمام پوست اندازی کم و بیش دیده می شود و نسبت به نوع عقرب متفاوت است.مثلاً درآندرکتونوس ـ کراسیکودا با بالا رفتن سن نوزاد، به تعداد خارک های سیخک بازی تارس پاها اضافه می شود.حفره های تریکوبرتی نیز در مراحل اولیه ی رشد در تمام عقرب ها بزرگ و به سهولت قابل رؤیت است.در مرحله ی پرونمف انواع عقرب های تیره ی بوتیده، به جای چهارتریکوبتری در سطح داخلی فمور، سه تریکوبتری دیده می شود که تعداد آن در پوست اندازی بعد کامل می شود. در مرحله ی سوم رشد (نمف)(27)که پس از دومین پوست اندازی است، عقرب شکل کامل تری به خود می گیرد.درمرحله ی نمف،جانور در سال اول 4 تا 5 بار و در سال دوم 2 بار دیگر برای ادامه ی رشد پوست اندازی می کند.احتمالاً تعویض پوست تحت تأثیر نوعی هورمون داخلی است.


عقرب ها به طور کل،از دوران نوزادی تا رسیدن به سن بلوغ که حدود 3 سال طول می کشد، 8 تا 10 بار پوست اندازی می کنند. در مرحله ی بلوغ،عمل این هورمون تحت تأثیر هورمون مخالف متوقف می شود.مرحله ی بلوغ درماده با رشد کامل و آمادگی جانور برای جفت گیری و در نربا پیدایش اندام پاراکسیال آغاز می شود.ظهور و ویژگی های بلوغ درمرحله ی لاروی (نئوتنی)درعقرب ها نادر است.

 

شرایط زیستی و عوامل بیماری زا
نوزادها پس از تولد و گذراندن مراحل ابتدایی رشد خود در پشت مادر، با فاصله ی کمی از یکدیگر، به زندگی ادامه می دهند.این امر نشانه ی کم تحرکی آنهاست،نه به علت وجود غریزه ی اجتماعی.در دوران بلوغ نیز در نزدیکی محل زندگی خود به شکار می روند. عقرب ها شب زی هستند.روزها را در مکان های امن، از قبیل شکاف دیوارها،زیر سنگ ها، لای خاشاک و پوست درختان و برگ ها، زیر حصیر و خرده چوب ها (نوع حفار در حفره)به سر می برند و با تاریک شده هوا، از مکان امن خود برای شکارخارج می شوند.در طبیعت، اکثراً به تنهایی زندگی می کنند، با وجود این،گاهی چند عقرب از یک نوع یا انواع مختلف در زیر یک سنگ دیده شده است.عقرب ها علاوه بر دشت در مناطق کوهستانی هم دیده می شوند.وجود آنها را تا ارتفاع 3000 متری از سطح دریا گزارش کرده اند.

۳ نظرات
  1. سعید می‌گوید

    کراسیکودا در استان گلستان زنده میمونه؟

  2. شبنم می‌گوید

    مرسی از مطالب مفیدتون . من آبانی هستم و کنجکاو در مورد زندگی عقرب ها. مطالب سایت رو خوندم و جالب بوده برام.
    ولی یه سوال. من جایی خوندم قبلا که پوست پشتی عقرب ماده در زمان زایش شکاف میخوره و حتی این شکاف چند روز باز میمونه تا تمام بچه عقرب ها خارج شن. درسته آیا این موضوع؟

  3. reza می‌گوید

    سلام لطفا اطلاعات بیشتر به همراه تصاویر دیدنی تر درسایت قرار دهید

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.