قلعه بمپور

موقعیت جغرافیایى: شهرستان ایرانشهر – بخش بمپور – شمال غرب شهر بمپور-25کیلومتری غرب ایرانشهر

قدمت این قلعه به استنادبرخی منابع تاریخی به دوران ساسانیان می رسد وامروزه درردیف آثارتاریخی ایران به ثبت رسیده است.

خصوصیات معمارى: مصالح بکار رفته در این قلعه خشت‏خام و گل رس بوده که برروى یک تپه مصنوعى احداث شده است دیوارهاى غربى و شرقى در هر رأس داراى برجهاى استوانه‏اى مى‏باشند. از چهار برجک دیده‏بانى تنها دو برجک آن به ارتفاع 2 متر باقى مانده‏اند. در داخل قلعه یک ردیف از اتاقهاى چسبیده به دیوار قلعه براى امور مختلف در نظر گرفته شده‏اند. یک حلقه چاه نیز در درون قلعه وجود دارد ارتفاع تپه مصنوعى که قلعه روى آن قرار گرفته 80 متر است.

قلعه از سه قسمت تشکیل شده است: 1- قسمت انتهایى که از دیوارهاى اصلى و درب‏هاى ورودى و خروجى و چند عدد برج و بارو براى حفاظت قلعه تشکیل شده است.2- قسمت وسط که محل خانه‏هاى مسکونى بوده و داراى برج و بارو نیز بوده است.3- قسمت فوقانى که ویژه فرماندهان و حاکم قلعه بوده و بیشترین نقش دیده‏بانى از برج و باروهاى این قسمت به دلیل ارتفاع زیاد صورت مى‏گرفته است. در محوطه قسمت فوقانى چاهى عمیق دیده مى‏شود که اکنون پس از گذشت چندین سال پر نشده است. در گذشته در داخل چاه یک محوطه سنگ فرش بوده که داراى سوراخى براى عبور نیروهاى قلعه در هنگام محاصره قلعه توسط دشمنان به خارج بوده است که در حال حاضر بعلت حرکت شن‏هاى روان و گذشت زمان مسدود شده، اما چاه به قوت خود باقى است. دیوارهاى شرقى و غربى آن داراى فاصله زیادى از هم مى‏باشند و در سمت جنوب به یکدیگر نزدیکتر هستند و ضلع جنوبى در واقع کوچکترین ضلع قلعه است. هر طرف داراى برجى استوانه‏اى بوده که روى هم ده برج بوده‏اند. بزرگترین برج قطرش به هشت قدم مى‏رسد و توپ در این مکان قرار داشته است. دیوار اصلى همه اطاقها را در بر گرفته است. در صحن حیاط جنوبى یک ردیف اطاق و بالاتر از دیوار خراب شده، چندین اطاق وجود دارد. در قسمت بالا که ارگ نامیده مى‏شود چندین اطاق بصورت ردیفى در کنار یکدیگر قرار دارند و با پنجره‏هایى به خارج احاطه دارند.

قلعه بمپور از نظر ارتفاع به دو قسمت تقسیم مى‏شود:

1- صحن پایین که محل درب ورودى است و در جانب شرقى قرار دارد و چندین برج آن را دربر گرفته ‏اند. در جنب درب ورودى چندین اطاق جلب نظر مى‏کنند. داخل صحن پایین یک محوطه زیرزمینى دیده مى‏شود که دهانه‏اش شبیه به چاه است که احتمالاً از راه این چاه که به بیرون وصل بوده در مواقع ضرورى استفاده مى‏کرده ‏اند.

2- قسمت فوقانى قلعه که محل زندگى حاکم، فرماندهان و مقربان بوده است که از صحن پایین بلندتر بوده و دیده‏بانى از این نقطه بر روى یک برج گرد صورت مى‏گرفته است این قسمت بر تمام اطراف اشراف دارد. دیوارها و برج‏ها داراى سوراخهایى بوده‏اند که از این محلها به سمت دشمن تیراندازى مى‏کرده ‏اند.