مسجد میدان، بناب

این بنا درکنار میدان تره بار بناب- معروف به گزاوشت- واقع گردیده و بدین جهت به مسجد گزاوشت نیز معروف است . نمای خارجی بنا بسیار ساده و فاقد هرگونه جنبه هنری و تکنیکی است . شبستان مسجد برروی پشته ای باستانی قرار گرفته و از سطح خیابان، دومتر مرتفع تر است . بدین لحاظ ، ازنظر ارتفاع و بلندی شاید چشمگیرترین بنای قدیمی مرکز بناب باشد . شبستان مسجد عبارت است ازیک تالار مستطیل شکل که سقف آن بر روی دوازده ستون- در سه ردیف چهار تایی- حمل می شود . ورودی شبستان، در وسط ضلع شمالی و درامتداد خیابان قرار دارد و هشت پله، خیابان را به شبستان مرتبط می سازد. درتمامی ضلع شمالی مسجد، بالکنی به عرض سه متر جهت استفاده بانوان ایجاد کرده اند . کف بالکن، با تیرریزی و طوفال کوبی ساخته و برروی شش ستون چوبی استوار شده است . درامتداد ستون های مزبور، شش ستون چوبی با سر ستون های تزیینی تا زیرسقف شبستان بالا رفته است . درفاصله ستون های سوم و چهارم و درواقع روی محور ورودی، ستون تزیینی دیگر قرار دارد که درزیر، پایه نگهدارنده ندارد . ارتفاع شبستان حدود پنج متر است و از پنجره هایی که در دوشرقی و غربی تعبیه شده، نور می گیرد . ستون های چوبی مسجد همگی هشت ضلعی به طول هر ضلع، 10 سانتی متر هستند . این ستون ها تمامی برروی یک پایه کوتاه و ساده سنگی هشت ضلعی یا دایره مانند استوار شده اند . بدنه ستون ها تا ارتفاع 5/3 متری، ساده و ازآنجا به بالا به گونه ای هنرمندانه در نه ردیف تخته کوبی شده و سرستون کشیده ای که از پایین به بالا برحجمش افزوده شده، به وجود آمده و درمجموع، چهارسطح تزیینی شبیه مقرنس بندی را درچهار طرف عرضه می دارد . برروی سرستون ها درجهت عرض شبستان، یک تیر حمال سراسری قرار دارد . این تیرهای حمال که اکنون درزیر صندوق تزیینی مخفی هستند، به احتمال هریک ازچند قطعه تشکیل شده و جایی که سرستون ها زیر آنها قرار می گیرند، به گونه فارسی بریده شده و با همدیگر قفل و بست شده اند . قطر تیرهای حمال درحدود 30 سانتی متر است . در مرحله پوشاندن زیرسقف و ایجاد سقف کاذب، هر یک ازاین تیرهای حمال را با قراردادن سه قطعه تخته درزیر ودو طرف آن، داخل صندوقه ای سراسری قرار داده اند و درنتیجه روی تیرهای حمال را مستطیل برجسته ای به عرض حدود نیم متر و ارتفاع 40 سانتی متر پوشا نده است . فاصله بین تیرهای حمال درجهت طول، با استفاده از تنه های متوسط درخت تیرریزی شده و سپس با طوفال کوبی به کمک چوب های خراطی شده، تمامی سطح زیر سقف با چوب پوشش شده است . روی این پوشش را همانند مسجد مهرآباد، با انواع نقش های زیبای گیاهی و ترنج تزیین کرده اند . این مسجد دارای صحن و ایوان ستونداری است که در صحن آن، حجره هایی جهت سکونت طلاب علوم دینی ساخته اند . بنا فاقد کتیبه تاریخی است؛ اما با توجه به سبک بنا و شیوه تزیینات می توان آن را همزمان با مسجد مهرآباد بناب- یعنی اواسط نوزدهم هجری- دانست .

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.